1.به طور کلی هر موسیقی که به نظر عرف موسیقی لهوی و مطرب که مناسب با مجالس عیش و نوش است باشد موسیقی حرام محسوب می شود و تشخیص موضوع هم به نظر عرف است و اگر موسیقی اینگونه نباشد به خودی خود اشکال ندارد و در این حکم تفاوتی بین موسیقی های تولید خارج و داخل نمی کند و اگرشک در حرمت دارید و موسیقی مشکوک است است گوشش دادن به آن اشکال ندارد.
2. ملاک در حرمت و حلیت موسیقی تاثیرآن در انسان نیست یعنی این چنین نیست که اگر در انسان اثر نگذارد باعث حلیت آن شود بلکه همانی است که در بند 1 بیان شد.
3. در بند 1 بیان شد اگر شک در حرمت موسیقی داشته باشید و براتون قابل تشخیص نباشد که مناسب مجالس لهو فساد است یا نه گوش دادن به آن اشکال ندارد.
4 . اگر شرایط امر به معروف و نهی از منکر فراهم باشد باید تذکر دهید . اگر سوار ماشین باشید و موسیقی هم مبتذل و حرام باشد چنانچه نتوانید امر به معروف کنید وپیاده شدن هم براتون مشکل و دشوار است دیگر تکلیفی ندارید ولی به موسیقی گوش ندهید هر چند به دون دلخواه شما به گوشتان بخورد
5. تذکر دادن در صورتی واجب است که احتمال تاثیر در او بدهید.
در پایان ذکر فتوای مراجع تقلید مفید و لازم است:
T}آیات عظام امام، خامنه‏اى، فاضل و نورى:{T معیار حرمت موسیقى، طرب انگیزى و لهوى بودن آن است که با مجالس گناه و خوش‏گذرانى و فساد تناسب دارد.V}امام، استفتاءات، ج 2، مکاسب محرمه، س 27 و ج 3، سؤالات متفرقه، س 107 و تحریرالوسیله، ج 1، مکاسب محرمه، م 13؛ آیت‏الله فاضل، جامع‏المسائل، ج 1، س 1005 و 987 و 988 و 974؛ آیت‏الله نورى، توضیح‏المسائل، مسائل مستحدثه؛ آیت‏الله خامنه‏اى، اجوبه الاستفتاءات، س‏1127و1132.{V
T}آیات عظام بهجت و صافى:{T استفاده از آلات موسیقى به طور مطلق حرام است.V}آیت‏الله صافى، جامع‏الاحکام، ج 1، س 995 و 1018 و دفتر آیت‏الله بهجت.{V
T}آیات عظام تبریزى، سیستانى، مکارم و وحید:{T معیار حرمت موسیقى، لهوى بودن آن است که با مجالس گناه، خوش‏گذرانى و فساد تناسب دارد.V}آیت‏الله سیستانى، منهاج الصالحین، ج 2، م 20؛ آیت‏الله وحید، منهاج الصالحین، ج 3، م 17؛ آیت‏الله تبریزى، التعلیقه على منهاج الصالحین، المکاسب المحرمه، م 17؛ آیت‏الله مکارم، استفتاءات، ج 1، س 519 و 520.{Vآیت‏الله فاضل.{V
برای اطلاع بیشتر شما متن سخنان مقام معظم رهبری در ذیل ایراد می شود.
متن سخنرانی مقام معظم رهبری درباره موسیقی که در جمع دانشجویان ایراد شده است:
در مورد موسیقى دو حرف وجود دارد: یکى این که ببینیم اساساً مشخصه‏هاى موسیقى حلال و حرام چیست؛ و دیگر این که بیاییم: در مصداق، مرزهایى را مشخص کنیم تا به‏قول شما، جوانان بدانند که این یکى حرام و این یکى حلال است. البته این دومى کارآسانى نیست؛ کار دشوارى است. که انسان از این اجراهاى موسیقى‏هاى گوناگون - موسیقى خارجى، موسیقى ایرانى هم با انواع و اقسامش؛ با کلام، بى‏کلام - بخواهد یکى‏یکى اینها را مشخص کند؛ اما مشخصه‏هاى کلى‏یى دارد که آن‏را مى‏شود گفت. البته من هم در جاهایى به بعضى از اشخاصى که دست‏اندرکار بودند، آنچه را که مى‏توانستم و مى‏دانستم، گفته‏ام؛ حالا هم مختصرى براى شما عرض مى‏کنم.
ببینید، موسیقى اگر انسان را به بیکارگى و ابتذال و بى‏حالى و واخوردگى از واقعیتهاى زندگى و امثال اینها بکشاند، این موسیقى، موسیقى حلال نیست؛ موسیقى حرام است. موسیقى اگر چنانچه انسان را از معنویت، از خدا و از ذکر غافل کند، این موسیقى حرام است. موسیقى اگر انسان را به گناه و شهوترانى تشویق کند، این موسیقى حرام است؛ از نظر اسلام این است. موسیقى اگر این خصوصیات مضر و موجب حرمت را نداشته باشد، البته آن‏وقت حرام نیست. اینهایى را که من گفتم، بعضى از آنها در موسیقى بى‏کلام و در سازهاست؛ بعضى هم حتى در کلمات است. یعنى ممکن است فرضاً یک موسیقى ساده‏ى بى‏ضررى را اجرا کنند، لیکن شعرى که در این موسیقى خوانده مى‏شود، شعر گمراه کننده‏یى باشد؛ شعر تشویق کننده‏ى به بى‏بندوبارى، به ولنگارى، به شهوترانى، به غفلت و این‏طور چیزها باشد؛ آن وقت حرام مى‏شود. بنابراین، آن چیزى که شاخص حرمت و حلیت در موسیقى است و نظر شریف امام هم در اواخر حیات مبارکشان - که آن نظریه را در باب موسیقى دادند - به همین مطلب بود، این است. موسیقى لهوى داریم ممکن است موسیقى - به اصطلاح فقهى‏اش - موسیقى لهوى باشد. «لهو» یعنى غفلت، یعنى دور شدن از ذکر خدا، دور شدن از معنویت؛ دور شدن از واقعیتهاى زندگى؛ دور شدن از کار و تلاش و فرو غلتیدن در ابتذال و بى‏بندوبارى. این موسیقى مى‏شود حرام. اگر این با کیفیت اجرا حاصل بشود، اگر با کلام حاصل بشود؛ فرقى نمى‏کند.
شما مى‏گویید زبان بین‏المللى. آن موسیقى‏یى که به‏قول خود شما مرزها را درنوردیده و در جاهایى پخش شده، آیا این لزوماً موسیقى خوبى است؟ صرف این که یک موسیقى از مرز فلان کشور خارج شد و توانست به مثلاً کشورهاى مختلف برود و یک عده طرفدار پیدا کند، مگر دلیل خوب بودن موسیقى است؟ نه، به هیچ وجه. ممکن است یک موسیقى‏یى باشد که به شهوترانى و تحرکات و نشاطهاى شهوى جوانى تحریک مى‏کند؛ طبیعى است که یک مشت جوانى که غفلت زده هستند، از این موسیقى خوششان مى‏آید. هر جایى که در دنیا دستشان به این نوار بیفتد، از آن نوار استفاده مى‏کنند. این دلیل خوب بودن موسیقى نیست.
من نمى‏توانم بطور مطلق بگویم که موسیقى اصیل ایرانى، موسیقى حلال است؛ نه، این طور نیست. بعضى خیال مى‏کنند که مرز موسیقى حلال و حرام، موسیقى سنتى ایرانى و موسیقى غیرسنتى است؛ نه، این‏طورى نیست. آن موسیقى‏یى که منادیان دین و شرع همیشه در دوره‏هاى گذشته با آن مقابله مى‏کردند و مى‏گفتند حرام است، همان موسیقى سنتى ایرانى خودمان است که به شکل حرامى در دربارهاى سلاطین، در نزد افراد بى‏بندوبار، در نزد افرادى که به شهوات تمایل داشتند و خوض در شهوات مى‏کردند، اجرا مى‏شده؛ این همان موسیقى حرام است. بنابراین، مرز موسیقى حرام و حلال، عبارت از ایرانى بودن، سنتى بودن، قدیمى بودن، کلاسیک بودن، غربى بودن یا شرقى بودن نیست؛ «مرز» آن چیزى است که من عرض کردم. این ملاک را مى‏شود به‏دست شما بدهیم، اما این‏که آیا این نوار جزو کدامهاست، این را من نمى‏توانم مشخص کنم.
البته الان دستگاههایى هستند که دارند ممیزى مى‏کنند؛ اما من خیلى هم اطمینان ندارم که این ممیزیها صددرصد درست باشد. گاهى مى‏آیند به ما مى‏گویند که یک نوار بسیار بد یا مبتذلى را دارند به‏صورت مجاز پخش مى‏کنند؛ گاهى هم ممکن است عکس این اتفاق بیفتد. من الان نمى‏دانم واقعاً این ممیزیها چقدر از روى واقع‏بینى و ضابطه‏مندى انجام مى‏گیرد؛ اما آن چیزى که من مى‏توانم به شما - به‏عنوان یک جوان خوب و به عنوان کسى که مثل فرزندان خودم هستید - به‏عنوان نصیحت و نظر خودم بگویم، این‏است که عرض کردم.
به نظرم مى‏رسد که موسیقى مى‏تواند گمراه کننده باشد، مى‏تواند انسان را به شهوات دچار کند، مى‏تواند انسان را غرق در ابتذال و فساد و پستى بکند؛ مى‏تواند هم این نباشد و مى‏تواند عکس این باشد؛ مرز حلال و حرام این‏جاست. من امیدوارم که شما جوانان با این زاد و تقوا بتوانید وارد میدان بشوید و تولیدهایى داشته باشید که به معناى حقیقى کلمه هم خصوصیات موسیقى خوب و بلیغ را داشته باشد و به معناى حقیقى تأثیرگذار مثبت باشد و حقیقتاً جوانان و روحها را، به صفا و به معنویت و به حقیقت رهنمون کند.

آیا میان انواع موسیقى‏ها - از قبیل اصیل(سنتى)، کلاسیک، محلى، پاپ و... - تفاوتى در حکم هست؟
T}همه مراجع:{T خیر، هیچ گونه تفاوتى میان آنها در حکم نیست و معیار حرمت استماع موسیقى، طرب انگیزى و لهوى بودن آن است.V}آیت‏الله صافى، جامع‏الاحکام، ج 1، س 1002؛ آیت‏الله خامنه‏اى، اجوبه الاستفتاءات، س 1127 و 1146؛ آیت‏الله مکارم، استفتاءات، ج 1، س 527؛ آیت‏الله تبریزى، استفتاءات، س 1043؛ آیت‏الله سیستانى، Sistani.org، موسیقى، ش 26 و 22 و 5؛ آیت‏الله نورى، استفتاءات، ج 2، س 548 و دفتر آیت‏الله بهجت، آیت‏الله وحید، امام، آیت‏الله فاضل.{V

برگرفته از پرسمان