موارد و مقدار مصرف:
موارد منع مصرف و احتیاط
موارد منع مصرف: عفونت‌های قارچی سیستمیك حساسیت مفرط نسبت به اجزای این فرآورده، نوزادان نارس (هیدروكورتیزون سدیم سوكسینات).
موارد احتیاط: هیدروكورتیزون سدیم فسفات یا سوكسینات در موارد زیر با احتیاط مصرف شوند:
سابقه سكته قلبی، دیورتیكولیت، كولیت اولسراتیو، سابقه آناستوموز روده‌ای، هرپس سیمپلكس چشمی، زخم گوارشی، بیماری كلیوی، زیادی فشار خون، پوكی استخوان، دیابت، اختلالات ترومبوآمبولی، حملات تشنجی، میاستنی‌گراو، نارسایی قلب، سل، كم‌كاری تیروئید، سیروز كبدی، ناپایداری احساسات، تمایلات سایكوتیك.

تداخل دارویی:
ملاحظات اختصاصی
حساسیت بیمار نسبت به كورتیكواستروئیدهای دیگر بررسی شود.
بیشتر عوارض جانبی كورتیكواستروئیدها به مقدار و مدت مصرف وابسته است.
برای نتایج بهتر و عوارض كمتر، مقدار روزانه به صورت تك دوز و صبح‌ها مصرف شود.
در صورت امكان دوز خوراكی با غذا مصرف شود. بیماران ممكن است جهت پیشگیری از زخم‌های گوارشی به درمان دارویی نیاز داشته باشند.
فرمولاسیون با نمك‌های مختلف قابل تعویض با یكدیگر نیست.
تزریق عضلانی به صورت عمیق و در عضله گلوتئال انجام شود. برای جلوگیری از آتروفی عضله، محل تزریق مرتب تغییر داده شود. از تزریق زیر جلدی به علت ایجاد آتروفی و آبسه‌های استریل خودداری شود.
فرم‌های تزریقی برای درمان متناوب (یك روز در میان) استفاده نمی‌شود.
همیشه به حداقل دوز مؤثر كاهش داده شود.
دارو ممكن است علائم عفونت مانند آمیبیاز نهفته را پوشانده یا آن را بدتر كند.
استرس (تب، تروما، جراحی و مشكلات عاطفی) ممكن است نارسایی آدرنال را افزایش داده به افزایش مقدار دارو نیاز باشد.
مراقب علائم دپرسیون یا اپیزودهای سایكوتیك، به ویژه در درمان‌های طولانی‌مدت باشید.
اندازه‌گیری دوره‌ای رشد در صورت درمان با دوز بالا و مدت طولانی در كودكان لازم می‌باشد.
بعد از دوره طولانی درمان دوزاژ را به آهستگی كم كنید. بعد از قطع ناگهانی درمان، بیمار ممكن است مجدداً دچار التهاب، خستگی، ضعف، آرترالژی، تب، گیجی، خستگی، دپرسیون، fainting، هیپوتانسیون اورتوستاتیك، دیس‌پنه، بی‌اشهایی و هیپوگلایسمی شود. پس از استفاده طولانی مدت قطع ناگهانی دارو ممكن است باعث مرگ شود.
هیدروكورتیزون واكنش به تست‌های پوستی را ساپرس كرده و نتایج منفی كاذب در تست نیتروبلوتترازولیوم برای عفونت‌های باكتریال سیستمیك ایجاد می‌كند.
بیماران دیابتیك ممكن است به دوز بالاتر انسولین نیاز داشته باشند. میزان گلوكز خون بررسی شود.
بیماران از نظر آثار كوشینگ مانند، moon face، buffalo hump، چاقی مركزی، نازك شدن موها، هیپرتانسیون و حساسیت به عفونت بررسی شوند.
نكات قابل توصیه به بیمار
دارو مطابق دستور پزشك مصرف شود. عوارض جانبی مهم به سرعت گزارش داده شود.
مصرف در سالمندان: افراد سالمند با استفاده طولانی‌مدت دارو نسبت به استئوپروز حساس‌تر می‌باشند.
مصرف در كودكان: مصرف طولانی‌مدت هیدروكورتیزون در كودكان و نوجوانان ممكن است رشد و بلوغ را در آن‌ها به تأخیر اندازد.
مکانیسم اثر:
تداخل دارویی
در صورت مصرف همزمان با داروهای خوراكی ضد انعقاد خون، ممكن است اثرات داروهای خوراكی ضد انعقاد خون كاهش یابد.
باربیتورات‌ها، فنی‌توئین یا ریفامپین در صورت مصرف همزمان با هیدروكورتیزون ممكن است اثرات كورتیكواستروئیدی این دارو را، به دلیل افزایش متابولیسم كبدی، كاهش دهند. دوز هیدروكورتیزون افزایش داده شود.
كلسیتپول و كلستیرامین و داروهای آنتی‌اسید اثرات كورتیكواستروئیدی این دارو را با جذب سطحی آن كاهش می‌دهند و در نتیجه، مقدار جذب شده هیدروكورتیزون كاهش می‌یابد.
هیدروكورتیزون متابولیسم ایزونیازید و سالیسیلات‌ها را افزایش می‌دهد.
این دارو ممكن است موجب تشدید كمی پتاسیم خون ناشی از مصرف داروهای مدر یا آمفوتریسین B شود. كمی پتاسیم خون ممكن است خطر مسمومیت را در بیمارانی كه دیژیتال مصرف می‌كنند، افزایش دهد.
مصرف همزمان هیدروكورتیزون با استروژن‌ها ممكن است كلیرانس هیدروكورتیزون را كاهش دهد.
مصرف همزمان با داروهایی كه موجب بروز زخم گوارشی می‌شوند، مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی ممكن است خطر بروز زخم گوارشی را افزایش دهد.
موارد منع مصرف و احتیاط:
عوارض جانبی
اعصاب مركزی: احساس سرخوشی، بی‌خوابی، سردرد، پارستزی، رفتار سایكوتیك، سودو تومور مغزی، تشنج، سرگیجه.
قلبی - عروقی: HF، زیادی فشار خون، ادم، آریتمی، ‌ترومبوفلبیت، ترومبو آمبولی.
پوست: تأخیر در بهبود زخم‌ها، آكنه، ضایعات پوستی، استریا، شكنندگی، پرمویی.
چشم: آب مروارید، گلوكوم.
دستگاه گوارش: زخم گوارشی، تحریك، افزایش اشتها، تهوع، استفراغ، پانكراتیت.
متابولیك: كمی پتاسیم، زیادی قند خون.
عضلانی - اسكلتی: توقف رشد در كودكان، ضعف عضلانی، استئوپروز.
ادراری - تناسلی: بی‌نظمی قاعدگی.
سایر عوارض: نارسایی حاد آدرنال با افزایش استرس (عفونت، جراحی، تروما) یا قطع ناگهانی پس از دوره طولانی درمان، عدم تحمل كربوهیدرات، حالت كوشینگوئید (moon face، buffalo hump، چاقی مركزی)، حساس شدن به عفونت‌ها.
مسمومیت و درمان
تظاهرات بالینی: مصرف مقادیر حتی بسیار زیاد این دارو به ندرت موجب بروز مشكلات بالینی می‌شود. اگر دارو به مدت كمتر از سه هفته، حتی با مقادیر زیاد مصرف شود، به ندرت موجب بروز علائم و نشانه‌های مسمومیت می‌شود. با این وجود، مصرف طولانی‌مدت دارو موجب بروز عوارض فیزیولوژیك، از جمله فرونشانی محور هیپوتالاموس - هیپوفیز - غده فوق كلیوی، نشانه‌های كوشینگ، ضعف عضلانی و پوكی استخوان می‌شود.

اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندی فارماكولوژیك: گلوكوكورتیكوئید، مینرالوكورتیكوئید.
طبقه‌بندی درمانی: جایگزین آدرنوكورتیكوئید.
طبقه‌بندی مصرف در بارداری: رده C
نام‌های تجاری: Hydrocortisone Leurquin, Solu - Cortef

اشكال دارویی:
اشكال دارویی:
Tablet: 10mg
Injection: 50 mg/ml, 2ml (As Sodium Phosphate) , 50 mg/ml, 2ml (As Sodium succinate)
Injection, powder: 100mg (As Sodium Phosphate) , 100mg (As Sodium succinate)
Enema: 100 mg/60ml
موارد مصرف و مقدار مصرف
الف) التهاب شدید، نارسایی آدرنال.
هیدروكورتیزون سدیم فسفات:
بزرگسالان: 15 تا 240 میلی‌گرم زیر جلدی، عضلانی یا وریدی روزانه در دوزهای منقسم هر 12 ساعت.
هیدروكورتیزون سدیم سوكسینات:
بزرگسالان: شروع با 100 تا 500 میلی‌گرم عضلانی یا وریدی سپس 50 تا 100 میلی‌گرم عضلانی در صورت نیاز.
ب) شوك (به غیر از كریز آدرنال).
هیدروكورتیزون سدیم فسفات:
بزرگسالان: mg/kg 1-0.16 یا mg/m2 30-6 عضلانی روزانه یا دو بار در روز.
هیدروكورتیزون سدیم سوكسینات:
بزرگسالان: 100 تا 500 میلی‌گرم عضلانی یا وریدی هر 2 تا 6 ساعت.
كودكان: mg/kg 1- 0.16 یا mg/m2 30-6 عضلانی یا وریدی روزانه تا دو بار در روز.
پ) شوك تهدیدكننده حیات.
هیدروكورتیزون سدیم سوكسینات:
بزرگسالان: ابتدا 0.5 تا 2 گرم وریدی، هر 2 تا 6 ساعت در صورت لزوم تكرار می‌شود. درمان با دوز بالا تنها تا زمانی كه وضعیت بیمار تثبیت شود ادامه پیدا می‌كند. درمان بیش از 72 ساعت نباید ادامه پیدا كند.
ت) درمان كمكی در كلویت اولسروز و پروكتیت.
هیدروكورتیزون:
بزرگسالان: مقدار 100 میلی‌گرم به صورت تنقیه به مدت 21 شب مصرف می‌شود.
هیدروكورتیزون استات (فوم ركتال) :
بزرگسالان: 90 میلی‌گرم (1 اپلیكاتور پر) یك یا دو بار در روز برای 2 یا 3 هفته. سپس مصرف به یك روز در میان كاهش داده شود.
مكانیسم اثر
اثر جایگزینی آدرنوكورتیكوئید: هیدروكورتیزون یك آدرنوكورتیكوئید است كه خواص گلوكوكورتیكوئیدی و مینرالوكورتیكوئیدی دارد. این دارو یك داروی ضد التهابی ضعیف است، ولی قدرت مینرالوكورتیكوئیدی آن به اندازه كورتیزون و دو برابر پردنیزون است. هیدروكورتیزون (یا كورتیزون) معمولاً داروی انتخابی برای درمان جایگزینی در بیماران مبتلا به بی‌كفایتی غده فوق كلیوی است. این دارو معمولاً برای سركوب سیستم ایمنی به كار نمی‌رود، زیرا مقادیر مصرف آن به این منظور بسیار زیاد است و اثرات ناخواسته مینرالوكورتیكوئیدی به همراه خواهد داشت.
هیدروكورتیزون به صورت خوراكی مصرف می‌شود. هیدروكورتیزون سدیم فسفات می‌تواند به صورت عضلانی، زیر جلدی، وریدی یا انفوزیون وریدی در فواصل 12 ساعتی مصرف می‌شود. هیدروكورتیزون استات به صورت سوسپانسیون است و می‌تواند داخل مفصل، سینوویال، بورس، داخل ضایعه و بافت نرم تزریق شود. شروع اثر آهسته اما طول اثر زیادی دارد. از فرم تزریقی تنها در شرایطی استفاده می‌شود كه از فرم خوراكی نتوان استفاده كرد.
هیدروكورتیزون سدیم سوكسینات را می‌توان به صورت وریدی یا عضلانی یا انفوزیون وریدی، هر 10-2 ساعت بر اساس موقعیت بالینی بیمار، تزریق كرد.
فارماکوکینتیک
جذب: بعد از مصرف خوراكی به سادگی جذب می‌شود. بعد از مصرف خوراكی یا وریدی پیك اثر پس از 1 تا 2 ساعت ایجاد می‌شود. سوسپانسیون استات براساس تزریق مفصلی یا عضلانی و میزان رسیدن خون به آن عضله، جذب متغیری در مدت 24 تا 48 ساعت دارد.
پخش: به سرعت از گردش خون خارج شده و در عضلات، كبد، پوست، روده‌ها و كلیه انتشار می‌یابد. به‌طور گسترده به پروتئین‌های پلاسما (ترانس‌كورتین و آلبومین) پیوند می‌یابد. تنها آن مقدار از دارو كه به پروتئین پیوند نیافته فعال است. آدرنوكورتیكوئیدها در شیر ترشح می‌شوند و از جفت عبور می‌كنند.
متابولیسم: در كبد به متابولیت‌های سولفات و گلوكورونید غیرفعال متابولیزه می‌شود.
دفع: متابولیت‌های غیرفعال و مقادیر كمی از داروی متابولیزه نشده از طریق كلیه و مقادیر بسیار كمی از دارو نیز از طریق مدفوع دفع می‌شوند. نیمه عمر بیولوژیك هیدروكورتیزون 12-8 ساعت است.
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندی فارماكولوژیك: گلوكوكورتیكوئید، مینرالوكورتیكوئید.
طبقه‌بندی درمانی: جایگزین آدرنوكورتیكوئید.
طبقه‌بندی مصرف در بارداری: رده C
نام‌های تجاری: Hydrocortisone Leurquin, Solu - Cortef

برگرفته از : دارونما